8 kwietnia 2025
Z BUR zdobędziesz każdy szczyt – aplikuj o wsparcie dla trenerów
Udostępnij
Dla alpinisty każda kolejna góra do zdobycia to nowe wyzwanie. Dla odpowiedzialnego trenera wyzwaniem są każde kolejne zajęcia do przeprowadzenia. I nie chodzi o to, że jeden bądź drugi nie jest dobry w tym, co robi. Sprawny trener, podobnie jak odpowiedzialny wspinacz musi zadbać o swoją formę, o swoje umiejętności – tylko wtedy obaj odniosą sukces.
Na ekwipunek alpinisty składają się możliwie najnowocześniejsze, niezawodne sprzęty. W zasobie trenera powinny znajdować się kompetencje merytoryczne, dydaktyczne, interpersonalne i organizacyjne; musi być wyposażony w odpowiednie narzędzia i techniki pracy. Właśnie jest okazja, by trenerzy skorzystali ze wsparcia w kompletowaniu zawodowego ekwipunku. Jest to możliwe dzięki projektowi „Podniesienie kompetencji kadr Podmiotów BUR”. Za jego sprawą każdy zakwalifikowany trener może liczyć na fachowe wsparcie i pieniądze na mądre rozwijanie umiejętności i wiedzy.
Program dla (niemal) każdego
Projekt „Podniesienie kompetencji kadr Podmiotów BUR” to odpowiedź na szereg potrzeb trenerów i firm szkoleniowych. W jego ramach można otrzymać refundację kosztów usług szkoleniowych dotyczących rozwoju, nabycia kompetencji lub uzyskania kwalifikacji związanych z rozwojem umiejętności trenerskich, doradczych, mentorskich lub coachingowych z wielu obszarów tematycznych, tj. rozpoznawanie potrzeb lub wyznaczanie celów rozwoju odbiorców usługi, projektowanie działań wspierających rozwój, wsparcie transferu efektów uczenia się do praktyki czy walidacja efektów uczenia się. Te usługi rozwojowe są objęte refundacją na poziomie 80% kosztów. W ramach projektu można również otrzymać refundację kosztów usług szkoleniowych związanych z zakresem tematycznym prowadzonych lub planowanych do prowadzenia usług rozwojowych w BUR. W tym przypadku można zdobyć refundację na poziomie 50% poniesionych kosztów.
Dyrektor merytoryczna ds. rozwoju Wszechnicy Uniwersytetu Jagiellońskiego, także konsultantka organizacji, facylitatorka i trenerka Iwona Sołtysińska podkreśla, że udział w projekcie to dla trenerów niezwykła szansa, niezależnie od ich stażu pracy i posiadanych kompetencji. Dzięki dofinansowaniu rozwój może przebiegać sprawniej i skuteczniej. Iwona Sołtysińska jest autorką koncepcji i kierowniczką merytoryczną Szkoły Trenerów Wszechnicy UJ, programów rozwijających kompetencje myślenia oraz wielu projektów doradczo-szkoleniowych realizowanych w Polsce i za granicą. Zauważa, że współcześni trenerzy, funkcjonujący w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości, mają przed sobą niełatwe zadanie. Rosną potrzeby osób zainteresowanych usługami rozwojowymi, nieustannie doskonali się technologiczna strona kursów i szkoleń. Bywa też, że zmienia się stan wiedzy o materii, w której prowadzone są zajęcia. – Niezwykle ważnym elementem funkcjonowania trenerów staje się ich umiejętność sprawnego uczenia się, uzupełniania wiedzy lub zmiany posiadanego zasobu wiedzy i kompetencji – mówi ekspertka. W tej sytuacji istotne jest sięganie po wartościowe, dobre, sprawdzone źródła wiedzy. Jest to kluczowa kwestia właśnie teraz, gdy do dyspozycji jest tak wiele różnych możliwości podnoszenia kompetencji. – Każdy z nich powinien wiedzieć, jakie obszary powinien rozwinąć, by bardziej adekwatnie i też w sposób bardziej użyteczny działać na rynku. Trenerzy muszą nauczyć się na bieżąco robić swoisty audyt własnych kompetencji: może potrzebują rozwinąć jakąś specjalizację, może potrzebują lepszej metodyki pracy – zaznacza.
Niczym człowiek renesansu
Iwona Sołtysińska zauważa, że profesja trenera może, jak mało który zawód, przynieść satysfakcję z wykonywanej pracy, może też znakomicie służyć osobistemu rozwojowi. Jest jednak cały zestaw kompetencji, które musi posiadać, względnie powinien chcieć rozwijać dobry trener. – To chociażby kompetencje komunikacyjne, które dotyczą budowania relacji, precyzyjnego przekazywania wiedzy, budowania zwięzłej wypowiedzi, rozumienia tego co mówią uczestnicy – mówi Iwona Sołtysińska. Za niezwykle istotne w pracy trenera ekspertka uważa kompetencje poznawcze, czyli te, które dotyczą rozumienia sytuacji, przetwarzania informacji na bieżąco, umiejętności dostosowywania narracji i proponowanych form pracy do potrzeb uczestników. – Rola trenera sprowadza się w dużej mierze do tego, żeby zaprojektować środowisko, w którym ludzie zaczynają się uczyć, potem być dla uczestników przewodnikiem w tym procesie. Do jego zadań należy więc zidentyfikowanie potrzeb rozwojowych, wybór kompetencji, które będą rozwijane podczas szkolenia i zaprojektowanie optymalnego procesu uczenia się, by osiągnąć założone cele szkoleniowe – mówi. Ważny jest dobór treści oraz metod, które będą najbardziej adekwatne dla konkretnej grupy. – Trener musi dogłębnie rozumieć zagadnienia, które są przedmiotem szkolenia, znać metodykę i potrafić zaprojektować skuteczny proces uczenia się – podkreśla ekspertka. Już na sali szkoleniowej ujawniać się będą kompetencje związane z prowadzeniem zajęć. – Jest to cała grupa umiejętności związanych z autoprezentacją, z budowaniem autorytetu, także z angażowaniem grupy, z responsywnością na reakcje i potrzeby uczestników – wyjaśnia Iwona Sołtysińska. Trener musi być też wyposażony w kompetencje związane z budowaniem klarownego kontraktu szkoleniowego. Pomoże to ustalić z uczestnikami reguły sprzyjające procesowi edukacyjnemu. Niebagatelne znaczenie ma weryfikacja efektów uczenia i umiejętność wykorzystywania narzędzi wspomagających tę weryfikację. – We Wszechnicy Uniwersytetu Jagiellońskiego promujemy taką rolę trenera, która opiera się na dwóch filarach. Jeden z nich, to filar metodyczny, dzięki któremu trener potrafi przeprowadzić te wszystkie rzeczy, o których powiedziałam do tej pory. Drugi, równie ważny, to filar merytoryczny: trener posiada wiedzę specjalistyczną, doświadczenie, które uprawniają go do tego, żeby szkolić w określonym obszarze, potrafi też te kompetencje uruchomić w skutecznym procesie uczenia – mówi Iwona Sołtysińska.
Czy każdy człowiek może być trenerem?
Pytana o to, czy każdy człowiek może być trenerem, odpowiada pytaniem: a czy każdy człowiek może być pilotem? – Myślę, że każdy może nabyć kompetencje potrzebne trenerowi. Prawdopodobnie łatwiej będzie osobom, które mają ku temu predyspozycje i motywację do uczenia się warsztatu trenerskiego. Na każdym etapie kariery trener powinien weryfikować swoje mocne strony i elementy wymagające rozwoju. Aby uzyskać dodatkową perspektywę i informacje zwrotne można poddać się audytowi kompetencji lub podejść do bardziej rozbudowanego procesu certyfikacji – wyjaśnia ekspertka. Według Iwony Sołtysińskiej zarówno rozwój technologii, jak i rosnący stan wiedzy o sposobach przekazywania wiedzy nie zmieniają najistotniejszych kwestii związanych z profesją trenera. – Istotą jest wspieranie rozwoju kompetencji. To, co się zmienia, to możliwość rozbudowywania dostępnego instrumentarium o metody wykorzystujące nowe technologie – mówi. Jako istotną zmianę w pracy trenera ekspertka wskazuje stopniowe przesuwanie ciężaru uczenia się z sali szkoleniowej w stronę środowiska pracy i takie projektowanie środowiska pracy, żeby ono samo w sobie wspierało proces edukacyjny.
Koniec wcale nie taki bliski
Dyrektor merytoryczna ds. Rozwoju Wszechnicy Uniwersytetu Jagiellońskiego z ostrożnością pochodzi do prognoz przepowiadających rychły, związany z rozwojem technologii, koniec profesji trenera. Nie wierzy też w to, że w dającej się przewidzieć przyszłości sztuczna inteligencja zastąpi inteligentnych, żywych edukatorów. – Pamiętam, że gdy popularność zdobywały szkolenia on-line przepowiadano, że słuchacze poznikają z sal szkoleniowych. Nowe narzędzia, po okresie euforii, fascynacji ich możliwościami, znajdują swoje właściwe miejsce i zastosowanie w całym procesie edukacyjnym – mówi. Użyteczność AI w branży usług rozwojowych może być znacząca. Już teraz niektórzy traktują zaawansowane modele sztucznej inteligencji jak asystenta czy pomocnika. Ekspertka uczula na to, żeby narzędzia AI nie zastępowały myślenia; niemyślący i leniwy umysł jest przeciwwagą procesu uczenia. Nie można zastąpić myślenia narzędziami, które pozornie to myślenie wykonują. – Potrzebujemy naszych umysłów do tego, żeby efektywnie operować, funkcjonować w zmieniającym się świecie. Jako psycholog poznawczy wiem, że opracowana samodzielnie notatka z tekstu i taka przygotowana przez AI, tylko wyglądają podobnie. Towarzyszy im inny sposób przetwarzania informacji w moim umyśle i inaczej będę operować wiedzą pozyskaną w tak różny sposób – mówi Iwona Sołtysińska.
Czy zawsze trzeba uczyć bawiąc?
Czy dobry trener może być trochę mrukiem? A może lepszy jest ten, który sypie żartami, jak z rękawa? Trudno jednoznacznie powiedzieć, który będzie bardziej efektywny, w gruncie rzeczy bowiem ważniejsza od tego, czy trener jest duszą (edukowanego) towarzystwa jest jego skuteczność. Iwona Sołtysińska przyznaje, że i jej po zajęciach edukacyjnych zdarzało się uznać: to było trudne, trener był wymagający, natomiast dużo się dowiedziałam. Dobra atmosfera na sali szkoleniowej z pewnością jest okolicznością sprzyjającą. Nie znaczy to jednak, że jeśli takiego klimatu nie ma, nie będzie efektów uczenia się. Według Iwony Sołtysińskiej irytujące są sytuacje, gdy trener luźnym stylem bycia, żartem, anegdotami stara się zastąpić swoją niekompetencję. I nie chodzi o to, żeby w trakcie usługi rozwojowej było niemiło. Cel jest jednak taki, żeby podczas spotkania edukatora z edukowanymi zaszło uczenie. – Jeśli ono nie zajdzie, to jaki by trener nie był miły, jakiej by nie miał fascynującej osobowości, jakich by nie znał anegdot, żartów – będziemy mieli do czynienia raczej z teatrem jednego aktora, ze stand-upem, ale na pewno nie z nauką – podkreśla ekspertka.
Rekrutacja już trwa
Rekrutacja do projektu „Podniesienie kompetencji kadr Podmiotów BUR” realizowana jest przez sześciu operatorów. Projekt ma charakter ogólnopolski, nie występuje w nim regionalizacja, można więc wybrać dowolnego operatora. W przedsięwzięciu można wziąć udział tylko raz. Oferta skierowana jest do pracowników firm zarejestrowanych w Bazie Usług Rozwojowych oraz trenerów, którzy prowadzą usługi w BUR na zlecenie firm w niej zarejestrowanych. Maksymalne dofinansowanie do usług rozwojowych na osobę wynosi nawet do 30 tys. zł i ma formę refundacji do 80% kosztów danej usługi rozwojowej. Terminy trwania poszczególnych rund rekrutacji, w trakcie których można złożyć wniosek, można znaleźć tutaj: https://fers.parp.gov.pl/component/grants/grants/podniesienie-kompetencji-kadr-podmiotow-bur---oferta-dla-dostawcow-uslug-i-trenerow-bur#programy.
– Rekrutacja odbywa się w formie elektronicznej, a dostęp do systemu rekrutacyjnego zapewniają operatorzy, poprzez link na stronach internetowych projektów. Wśród wymaganych dokumentów znajdują się m.in. wniosek o udzielenie wsparcia, Indywidualny Plan Rozwoju oraz Karta Usługi Rozwojowej. Szczegółowe zasady rekrutacji i uczestnictwa w projekcie określa Regulamin dostępny u danego operatora – informuje Monika Jaworska, kierowniczka w Departamencie Usług Rozwojowych PARP.
Warto pamiętać, że usługi rozwojowe refundowane w ramach projektu muszą wynikać z wniosku o udzielenie wsparcia oraz Indywidualnego Planu Rozwoju, złożonego przez podmiot BUR lub podmiot z nim współpracujący, a dokumenty te należy dostarczyć na etapie rekrutacji. Uczestnik może skorzystać z więcej niż jednej usługi rozwojowej – zarówno o tym samym, jak i różnym poziomie refundacji – pod warunkiem, że potrzeba ta została uwzględniona w Indywidualnym Planie Rozwoju oraz zaakceptowanym wniosku.
Inni już aplikowali. A Ty?
Pobierz materiał informacyjny o konkursie