2 czerwca 2025 r.
Co zadecydowało o braku wsparcia w naborze „Ścieżka SMART” – przygotuj się do skutecznej aplikacji

Przygotowanie wniosku do naboru „Ścieżka SMART” to duże wyzwanie – nawet najbardziej innowacyjny projekt może napotkać trudności związane z wymaganiami oceny projektów. Warto więc przyjrzeć się najczęstszym przyczynom negatywnych ocen w naborze FENG.01.01-IP-02-001/24 i wskazówkom, jak zwiększyć szanse na sukces i w pełni wykorzystać potencjał, jaki oferuje program Ścieżka SMART. Sprawdź możliwe powody braku przyznawania wsparcia w opracowaniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i daj sobie szansę w kolejnym naborze!
Aby odpowiedzieć na rosnące zainteresowanie przedsiębiorców wsparciem z programu „Ścieżka SMART”, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) przyjrzała się dokładnie, dlaczego część wniosków złożonych w naborze FENG.01.01-IP-02-001/24 została oceniona negatywnie. Analiza objęła każdy etap procesu oceny. Teraz PARP dzieli się swoimi obserwacjami, by pomóc przyszłym wnioskodawcom unikać najczęstszych błędów i skutecznie przygotować dokumentację.
Dwuetapowa ocena wniosków
Jednym z największych wyzwań dla wnioskodawców okazało się spełnienie kryteriów obligatoryjnych, które są podstawą oceny każdego projektu w programie „Ścieżka SMART”. Spośród wniosków ocenionych negatywnie w I etapie, aż 90% projektów z modułem B+R nie spełniło obu kryteriów modułowych, czyli nie tylko nie wykazało, że planowane działania mają charakter prac badawczo-rozwojowych, ale też nie udowodniło, że projekt doprowadzi do powstania innowacji produktowej lub procesowej na skalę kraju. Podobnie było w przypadku modułu Wdrożenie innowacji, gdzie aż 88% negatywnie ocenionych projektów nie spełniło obu kryteriów modułowych: wyników prac B+R jako przedmiotu wdrożenia oraz innowacyjności przedmiotu wdrożenia. Jak pokazują dane PARP, połowa negatywnie ocenionych wniosków w II etapie nie spełniła co najmniej 6 kryteriów obligatoryjnych, a około 10% nie spełniło co najmniej 10 kryteriów obligatoryjnych wymaganych dla danego projektu, co przekreśliło ich szanse na uzyskanie wsparcia.
Częstą barierą była niewystarczająca zdolność finansowa do realizacji projektu. Ponad 60% wniosków odrzuconych w II etapie nie udowodniło, że wnioskodawca dysponuje odpowiednimi środkami na realizację przedsięwzięcia oraz utrzymanie jego efektów po zakończeniu finansowania. To pokazuje, jak ważne jest rzetelne przygotowanie dokumentacji finansowej i przedstawienie wiarygodnych prognoz.
Warto również zwrócić uwagę, że część wnioskodawców miała trudności z przygotowaniem opisu planowanych działań. W około 40% wniosków z modułem obligatoryjnym B+R opisy planowanych prac były niejasne lub nieadekwatne do założeń programu. Często przedstawione działania nie spełniały kryteriów badań przemysłowych lub prac rozwojowych. Jednocześnie brak precyzji w opisach zawartych we wniosku o dofinansowanie sprawiał, że eksperci nie mogli pozytywnie ocenić, czy projekt posiada potencjał innowacyjny i czy jego realizacja przyniesie oczekiwane rezultaty.
W II etapie jednym z najczęściej powtarzających się problemów było także niewłaściwe określenie wskaźników. Aż 76% wnioskodawców w ramach modułu Wdrożenie Innowacji nie wykazało we wniosku prawidłowo skonstruowanych wskaźników cech/funkcjonalności innowacyjnego produktu lub procesu, czyli np. nie wykazało, że są one możliwe do zmierzenia bądź realne do osiągnięcia.
Dodatkowo aż w 72% wniosków z modułem Wdrożenie Innowacji zabrakło przekonującego uzasadnienia opłacalności projektu. To bardzo istotny element, ponieważ bez odpowiedniej analizy ekonomicznej trudno jest ocenić, czy wdrożenie innowacji rzeczywiście przyniesie korzyści zarówno dla wnioskodawcy, jak i dla rynku. Brak argumentacji dotyczącej potencjalnych zysków, przewidywanych kosztów czy prognozowanego popytu sprawia, że nawet ciekawe koncepcje mogą zostać odrzucone z powodu wątpliwości co do ich realnej wartości biznesowej.
Rekomendacje – jak wzmocnić kolejny projekt?
Starannie przygotowany wniosek, zgodny z wytycznymi programu „Ścieżka SMART”, stanowi podstawę skutecznego ubiegania się o dofinansowanie innowacyjnych projektów. Kluczowe znaczenie ma kompleksowa analiza kryteriów oceny, precyzyjne i spójne opisy poszczególnych elementów projektu. Takie podejście znacząco zwiększa szanse na uzyskanie wsparcia i efektywną realizację przedsięwzięć.
Aby skutecznie aplikować o środki w ramach „Ścieżki SMART”, niezbędne jest skrupulatne przygotowanie dokumentacji projektowej, z uwzględnieniem zarówno wymogów oceny I i II etapu oceny. Wnioskodawcy powinni szczegółowo przeanalizować wszystkie kryteria obligatoryjne oraz zadbać, by każdy z wymaganych modułów – badania i rozwój (B+R) lub wdrożenie innowacji – został odpowiednio zaplanowany i opisany.
W zakresie planowanych działań B+R kluczowe jest wykazanie realnego potencjału innowacyjnego oraz zgodności z definicjami badań przemysłowych i prac rozwojowych przyjętymi w programie. Opisy powinny być szczegółowe, logiczne i jednoznacznie wskazywać, w jaki sposób projekt przyczyni się do powstania innowacji o znaczeniu krajowym. Bardzo istotne jest również prawidłowe określenie wskaźników produktu i rezultatu – muszą one być mierzalne, adekwatne do celów projektu oraz możliwe do jednoznacznej weryfikacji. Należy precyzyjnie określić wartości bazowe i docelowe oraz opisać metodykę ich wyliczenia.
Niezależnie od modułu, szczególnej uwagi wymaga uzasadnienie racjonalności i niezbędności wszystkich wydatków w projekcie. Każdy koszt powinien być szczegółowo opisany i poparty argumentacją potwierdzającą jego zasadność dla realizacji celów projektu. Konieczne jest także przedstawienie realistycznych prognoz finansowych oraz analizy opłacalności przedsięwzięcia.
Pomoc w składaniu wniosków
Korzystanie z dostępnych form wsparcia, takich jak materiały informacyjne PARP, udział w szkoleniach czy konsultacje, jest rekomendowane na każdym etapie przygotowywania wniosku. Informacje udzielane przez konsultantów PARP obejmują m.in. wyjaśnienia dotyczące procedur, kryteriów oceny, wymaganych dokumentów oraz zasad aplikowania o dofinansowanie. Uczestnictwo w warsztatach i webinariach pozwala lepiej zrozumieć specyfikę programu, a indywidualne konsultacje pomagają rozwiać wątpliwości i doprecyzować założenia projektu. Takie wsparcie realnie podnosi jakość składanych wniosków i zwiększa szanse na uzyskanie dofinansowania w ramach Ścieżki SMART.
Pełna treść publikacji pn. „Przyczyny negatywnej oceny wniosków złożonych w 4. naborze programu „Ścieżka SMART” dla MŚP – opracowanie PARP” dostępne jest tutaj.