Hot skills i kompetencje przyszłości – w co warto inwestować?

Automatyzacja pracy, zrównoważony rozwój, zmiany demograficzne to zjawiska, które wpływają na funkcjonowanie przedsiębiorstw i rynek pracy. Jak pomimo ciągłych zmian pozostać atrakcyjnym na rynku pracy niezależnie od branży i zajmowanego stanowiska?  Większość osób będzie musiała ciągle podnosić swoje kompetencje lub przekwalifikować się. W jakie kompetencje warto inwestować? Eksperci i pracodawcy biorący udział w branżowych badaniach Bilans Kapitału Ludzkiego zidentyfikowali hot skills oraz kompetencje przyszłości.

Czym są hot skills?

Hot skills to kompetencje, których znaczenie już teraz rośnie bardzo szybko lub będzie rosło w perspektywie najbliższych kilku lat. To właśnie hot skills w największym stopniu odzwierciedlają potrzeby kompetencyjne pracodawców.

Posiadanie hot skills może stać się kartą przetargową i dużą wartością pracownika na zmieniającym się rynku pracy. To bardzo dobre uzupełnienie kompetencji specjalistycznych, specyficznych dla danych branż.

– Mimo niskiego bezrobocia, znalezienie nowej pracy zajmuje od kilku miesięcy do nawet roku. Rekruterzy otrzymują setki CV osób, które nie pasują do danego stanowiska, a poszukujący nowego zatrudnienia frustrują się, że proces rekrutacji trwa długo i nie kończy się sukcesem. Inwestowanie w rozwój kompetencji, szczególnie poszukiwanych przez pracodawców, może znacząco pomóc w odnalezieniu się na współczesnym rynku pracy – mówi Paulina Zadura, dyrektor Departamentu Analiz i Strategii w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Analizując szczegółowo obecne hot skills okazuje się, że w większości analizowanych sektorów są to: umiejętność posługiwania się narzędziami informatycznymi, budowanie i rozwijanie relacji biznesowych, w tym negocjacje i komunikacja, śledzenie nowości w branży (w tym: trendów, technologii), wiedza prawna i regulacyjna oraz znajomość branży – procesów, technik, materiałów i ich właściwości. To uniwersalny, ogólny i obowiązujący bez względu na specyfikę branży zestaw szczególnie ważnych kompetencji.

Kompetencje przyszłości

A jakie kompetencje będą coraz bardziej istotne w przyszłości?

W przyszłości, na znaczeniu zyskają kompetencje cyfrowe (między innymi w zakresie digital marketingu, cyberbezpieczeństwa, kreatywności w projektowaniu) czy kompetencje z obszaru planowania i zarządzania (np. zarządzanie zmianą – planowanie i wdrażanie zmian, dbanie o przestrzeganie przepisów i regulacji, skuteczne zarządzanie sytuacjami kryzysowymi). Coraz istotniejsze będą również kompetencje z obszaru zrównoważonego rozwoju. Obejmuje to nie tylko wiedzę z zakresu ochrony środowiska, ale również umiejętność planowania działań proekologicznych oraz wiedzę o regulacjach środowiskowych. Wciąż ważne dla wielu sektorów pozostaną kompetencje z obszaru komunikacji, nawiązywania współpracy i relacji. Ich znaczenie może się pogłębiać wskutek globalizacji, postępującej złożoności projektów, pracy w środowiskach rozproszonych i interdyscyplinarnych. Poszukiwane będą również kompetencje z obszaru rozwoju, twórczości i kreatywności.

Kompetencje społeczne – dlaczego są ważne?

Kompetencje te to uniwersalna baza, która pozwala pracownikowi na zatrudnienie w różnych gałęziach gospodarki. Uzupełnienie ich o umiejętności specjalistyczne, które są specyficzne dla danej branży, może pomóc podjąć pracę w każdym sektorze.

Posiadanie tego typu kompetencji pozwala w większym stopniu zarządzać swoją karierą zawodową, daje większą pewność siebie na rynku pracy oraz większą łatwość adaptacji w zmieniającym się środowisku pracy.

– Kompetencje miękkie stanowią fundament, na którym pracownik może budować swoją karierę zawodową w różnych sektorach. W dzisiejszym zmiennym środowisku pracy, te kompetencje są niezwykle cenne, ponieważ pozwalają na elastyczne reagowanie na nowe wyzwania. Uzupełnienie ich o specjalistyczną wiedzę branżową sprawia, że pracownik staje się bardziej wszechstronny i konkurencyjny, co zwiększa jego szanse na sukces zawodowy niezależnie od branż – dodaje prof. Barbara Worek z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Jak udowodnić posiadanie określonych kompetencji?

Udowodnienie posiadania kompetencji miękkich, które stanowią kluczowy element hot skills, może odbywać się na różne sposoby. Jednym z nich jest przywoływanie konkretnych przykładów z doświadczenia zawodowego, które ilustrują na przykład zdolności komunikacyjne, umiejętność pracy zespołowej czy efektywność w rozwiązywaniu problemów. Pomocne mogą być również certyfikaty potwierdzające udział w różnego rodzaju kursach czy szkoleniach.

– Absolwenci szkół lub uczelni mogą dodatkowo wykazać posiadanie konkretnych kompetencji powołując się na doświadczenia zdobyte w samorządzie szkolnym lub wolontariacie czy też podczas angażowania się w różnego rodzaju projekty społeczne. Takie doświadczenia mogą stanowić istotny element przygotowania się do pracy zawodowej – mówi Adriana Skorupska, ekspert w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Jaka czeka nas przyszłość?

Analiza aktualnych badań oraz obserwacja największych trendów pozwalają na identyfikację najważniejszych kompetencji. Analizując swoją ścieżkę kariery i planując dalsze kroki zawodowe, warto wziąć pod uwagę rozwój tych, które pracodawcy wskazują jako szczególnie ważne.

***

Bilans Kapitału Ludzkiego to największe badanie rynku pracy w Polsce. Projekt realizowany jest przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości wraz z Uniwersytetem Jagiellońskim od 2009 roku. W ramach projektu realizowane są badania przekrojowe dostarczające ogólnych informacji o sytuacji na rynku pracy oraz badania tematyczne będące odpowiedzią na zapotrzebowanie wynikające z aktualnych trendów na rynku pracy i w gospodarce.