Jak cyfrowe usługi wspierają MŚP

Małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) stanowią fundament każdej wolnorynkowej gospodarki – według OECD to aż 99% wszystkich firm będących głównym źródłem zatrudnienia oraz generujących od 50 do 60% wartości dodanej. Do sektora MŚP zaliczają się również startupy, które wnoszą znaczący wkład w innowacje – ich patenty są cytowane o 8,5% częściej niż te autorstwa firm funkcjonujących na rynku już od wielu lat.

Produktywność firm z sektora MŚP jest niższa w porównaniu do ich konkurencji reprezentowanej przez duże podmioty. Według danych produktywność MŚP w krajach rozwiniętych sięga 60% poziomu osiągniętego przez duże przedsiębiorstwa, podczas gdy w gospodarkach krajów rozwijających się spada do zaledwie 29%.

Jednocześnie MŚP napotykają liczne trudności w funkcjonowaniu, w tym związane m.in. z dostępem do finansowania (np. w 2023 roku ponad 75% małych firm w USA wyraziło takie obawy), brakiem ekspertów IT, czy też przeszkodami we wdrażaniu rozwiązań cyfrowych (np. 27% firm wskazało niewystarczające umiejętności w tym zakresie, a 43% brak czasu na szkolenia oraz problemy z utrzymaniem i rozwojem kadry).

Rozwiązania oferowane przez cyfrowe usługi

Cyfrowe usługi otwierają przed firmami z sektora MŚP szerokie możliwości, które pozwalają im konkurować z większymi graczami na rynku, mimo ograniczonych zasobów finansowych czy kadrowych. Dzięki nim przedsiębiorstwa mogą nie tylko docierać do nowych klientów, ale również usprawniać procesy wewnętrzne, zwiększać efektywność oraz podnosić jakość obsługi.

Ogromne znaczenie ma wykorzystanie aktualnych i zaawansowanych technologii, takich jak sztuczna inteligencja (AI), automatyzacja procesów czy analiza dużych zbiorów danych (Big Data). AI pozwala np. na tworzenie spersonalizowanych rekomendacji zakupowych, które zwiększają szanse na konwersję. Automatyzacja natomiast ogranicza czasochłonne, powtarzalne czynności – np. obsługę zamówień, a także usprawnia komunikację z klientami dzięki wykorzystaniu chatbotów. Z kolei analiza Big Data umożliwia precyzyjne targetowanie reklam oraz lepsze prognozowanie trendów zakupowych. W efekcie rośnie skuteczność działań marketingowych, a przedsiębiorstwa mogą osiągać oszczędności w budżetach reklamowych na poziomie nawet 20–30%.

Platformy internetowe takie jak Amazon, eBay czy Coupon.pl dają firmom możliwość sprzedaży produktów na skalę globalną, bez konieczności ponoszenia wysokich nakładów na marketing czy rozwój własnej sieci logistycznej. Przykładowo, mały producent rękodzieła może wystawić swoje produkty na Amazonie i dotrzeć do klientów w całej Europie, podczas gdy lokalny sprzedawca elektroniki, korzystając z eBaya, zyskuje dostęp do rynków zagranicznych i nowych grup odbiorców. Takie platformy redukują barierę wejścia na rynek międzynarodowy, szczególnie dla najmniejszych firm.

Ogromną rolę odgrywa również marketing w mediach społecznościowych. Badania pokazują, że ponad połowa firm w krajach wysoko rozwiniętych wykorzystuje social media nie tylko do promocji, lecz także do obsługi klienta i budowania lojalności. Inwestycja w kampanie reklamowe online jest bardzo opłacalna – przykładem może być Facebook Ads, gdzie średni koszt dotarcia do tysiąca użytkowników (CPM) wynosi zaledwie kilka dolarów. Meta szacuje, że średni zwrot z każdego zainwestowanego dolara w reklamę online sięga nawet 3,71 USD. Dzięki temu marketing staje się dostępny także dla mikroprzedsiębiorstw, które wcześniej nie mogły pozwolić sobie na kosztowne billboardy czy reklamy telewizyjne .

Coraz większą popularność zdobywają również zintegrowane technologie wspierające współpracę i zarządzanie procesami wewnętrznymi w firmie. Do najważniejszych należą systemy CRM (Customer Relationship Management), które pozwalają na skuteczniejsze zarządzanie relacjami z klientami – od rejestracji kontaktów, przez analizę preferencji, aż po planowanie działań sprzedażowych. Według Salesforce Small & Medium Business Trends Report z 2024 roku już 65% MŚP korzysta z rozwiązań CRM, co przekłada się na wzrost efektywności obsługi klienta oraz większe zaangażowanie odbiorców. W praktyce oznacza to, że np. firma usługowa może lepiej zarządzać harmonogramem spotkań, przypominać o płatnościach czy monitorować satysfakcję klientów.

Równie istotne są rozwiązania e-commerce, które stale się rozwijają. Model dropshippingu pozwala przedsiębiorcom sprzedawać produkty bez konieczności utrzymywania własnych magazynów – zamówienia trafiają bezpośrednio od hurtownika lub producenta do klienta końcowego. Dzięki temu małe firmy mogą szybko zwiększyć skalę działalności, redukując koszty stałe i ryzyko związane z niesprzedanym towarem. Jest to szczególnie atrakcyjne w branżach sezonowych, np. w sprzedaży odzieży czy akcesoriów wakacyjnych.

Rekomendacje dotyczące polityk

Aby w pełni wykorzystać potencjał cyfrowych usług w rozwoju MŚP, konieczne są także odpowiednie inicjatywy ze strony państwa. Z jednej strony powinny funkcjonować zachęty prawne i finansowe, np. ulgi podatkowe dla firm inwestujących w rozwiązania cyfrowe czy programy grantowe wspierające innowacje. Z drugiej – kluczowe jest podejmowanie długofalowych działań na rzecz budowania odporności cyfrowej, obejmujących m.in. przeciwdziałanie cyberzagrożeniom, rozwój kompetencji cyfrowych oraz wzmacnianie zdolności firm do adaptacji w obliczu zmieniających się warunków rynkowych.

Kolejnym priorytetem jest rozwój infrastruktury cyfrowej. Zapewnienie szerokopasmowego Internetu w regionach wiejskich i słabiej zurbanizowanych jest warunkiem absolutnie koniecznym, aby wszystkie MŚP mogły korzystać z nowoczesnych rozwiązań takich jak chmura obliczeniowa, systemy e-commerce czy platformy do współpracy online. Brak stabilnego dostępu do Internetu nadal stanowi poważną barierę rozwoju wielu firm, szczególnie w branżach produkcyjnych i usługowych działających poza dużymi miastami.

Do rozwoju cyfryzacji w sektorze MŚP może znacząco przyczynić się wspieranie przez instytucje publiczne inicjatyw poprawiających kompetencje cyfrowe przedsiębiorców i pracowników. Ważne jest podnoszenie poziomu świadomości MŚP w zakresie cyberbezpieczeństwa poprzez np. finansowanie lokalnych i regionalnych centrów szkoleniowych oferujących praktyczne warsztaty z zakresu ochrony danych, zarządzania ryzykiem czy bezpiecznego korzystania z narzędzi chmurowych. Równocześnie warto włączać elementy edukacji cyfrowej do programów rozwoju zawodowego – zarówno w ramach kształcenia ustawicznego, jak i szkoleń branżowych.

Kluczową rolę odgrywa również rozwój partnerstw publiczno-prywatnych. Dzięki nim możliwe jest lepsze wykorzystanie synergii pomiędzy sektorem publicznym a biznesem – np. poprzez wspólne projekty badawczo-rozwojowe, tworzenie hubów innowacji czy programów akceleracyjnych dla startupów. Współpraca tego typu umożliwia także MŚP łatwiejszy dostęp do nowoczesnych narzędzi cyfrowych, których samodzielne wdrożenie mogłoby być zbyt kosztowne. Przykładem mogą być platformy testowe (tzw. living labs), gdzie firmy mogą eksperymentować z technologiami Przemysłu 4.0 bez konieczności inwestowania we własną infrastrukturę.

Tego typu inicjatywy nie tylko zwiększają konkurencyjność MŚP na rynku krajowym, ale także przyczyniają się do budowania ekosystemu sprzyjającego ekspansji zagranicznej. W efekcie przedsiębiorstwa zyskują szansę szybszego rozwoju, łatwiejszego nawiązywania relacji międzynarodowych oraz skuteczniejszego konkurowania na globalnych rynkach.

Podsumowanie

Cyfrowe usługi – od platform internetowych przez AI i chmurę, aż po systemy HR i marketingu – to narzędzia, które umożliwiają MŚP przezwyciężenie kluczowych barier: finansowych, kompetencyjnych oraz wydajnościowych. Dzięki nim mogą one łatwiej skalować działalność, podnosić innowacyjność i efektywność – co ma szersze korzyści ekonomiczne i społeczne. Dlatego zintegrowane wsparcie regulacyjne i infrastrukturalne staje się kluczowe, by cyfrowa transformacja rzeczywiście objęła wszystkie segmenty gospodarki.

Źródło:

https://itif.org/publications/2025/08/27/how-digital-services-empower-smes-and-start-ups/